logo
    image
    Тип:
    Учебник
    Автор:
    K.N.Nishonboеv, O.E.Eshonqulov, M.Sh.Bosimov
    Год издания:
    2011
    Дата создания:
    03.09.2023
    0
    Tibbiyot genetikasi odam genetikasi fanining bir bo‘limi bo‘lib, odamning irsiyati va o‘zgaruvchanligini patologik nuqtai nazaridan o‘rganadi. Tibbiyot genetikasi irsiy kasalliklarning kelib chiqish sabablarini, irsiylanish tiplarini, populyatsiyada tarqalishini, molekula va hujayra darajasida sodir bo‘ladigan jarayonlarni o‘rganadi. Tibbiyot genetikasining asosiy qismi klinik genetika bo‘lib, u irsiy kasalliklarning etiologiyasini, patogenezini, klinikasini, diagnostikasini, davolash va profilaktikasi yo‘llarini o‘rganadi. Irsiyatning asosiy qonuniyatlarini puxta o‘zlashtirish shifokorlik amaliyotida juda katta ahamiyatga ega. Shuni alohida ta`kidlash lozimki, irsiy omillar irsiyatga aloqasi yo‘qday tuyuladigan ko‘pgina irsiymas kasalliklar patogeneziga katta ta`sir ko‘rsatishi aniqlanmoqda. Hatto sil, bezgak, qora chechak, o‘lat kabi yuqumli kasalliklarning populyatsiyalarda tarqalishi, irsiyatga aloqador ekanligi aniqlandi. Tibbiyot genetikasi juda tez rivojlanib borayotgan fanlar qatoriga kiradi. 1978 yilda Moskva shahrida o‘tkazilgan XIV Xalqaro genetika kongressida 2500ga yaqin irsiy kasalliklar mavjudligi, 4,5-5% ga yaqin chaqaloqlarning irsiy jihatdan har xil o‘zgarishlar bilan tug‘ilishi ta`kidlangan edi. Hozirga kelib irsiy kasalliklarning soni yanada ko‘payganligi, ular sonini 7000 ga yaqinlashgani aniqlandi. Har yili 100 ga yaqin irsiy kasalliklar aniqlanmoqda. Buning sabablaridan biri odam genetikasi, fiziologiyasi va biokimyosining tobora chuqur o‘rganilishi, diagnostika usullarining yanada takomillashishi bo‘lsa, ikkinchi asosiy sabab yashash muhitining tobora ifloslanib borishi, odam irsiyatiga zararli ta`sirlarning tobora ortib borishidir. Tibbiyot genetikasiga bag‘ishlangan kitoblar ko‘p bo‘lishiga qaramasdan ularning aksariyati rus va boshqa xorijiy tillarda chop etilgan