Жаҳонда рўй бераётган ижтимоий-иқтисодий, сиёсий, демографик, экологик, ахлоқий бар-қарорлик ва беқарорликлар замирида инсон маънавий борлиғининг ҳилма-хиллиги ётади. Бугунги кунда инсоннинг эҳтиёжларини бундай хилма-хиллиги бир томондан, маънавий соҳадаги флуктуацияни билдирса, иккинчи томондан инсон маънавий борлиғининг мураккаб тизим эканлигидан келиб чиқмоқда. Бундай шароитда инсон феноменига мураккаб система сифатида қараш, уни ўрганишда синергетиканинг ночизиқлилик, ўз-ўзини ташкиллаш-тириш каби асосий тамойилларидан фойдаланиш, унинг моҳиятини янада чуқурроқ англаш, инсон маънавий борлиғини илмий-назарий таҳлил қилиш заруратини туғдиради.