Nutq madaniyati fani o‘zbek tilshunosligining o‘ziga xos amaliy sohasidir. U tilshunoslikning nazariy kurslaridan olingan bilimlarga suyangan holda to‘g‘ri va chiroyli nutq tuzish yo‘llarini o‘rgatadi. U til, til normalari, nutq, nutqning sifatlari, nutqiy uslublar, nutqda uchrashi mumkin bo‘lgan kamchilik va xatolar, nutqning talaffuziga doir muammolar yuzasidan bahs yuritadi. Nutq madaniyati fan sifatida o‘z tekshirish obyekti va vazifalariga ega. Uning tekshirish predmeti nutqning til qurilishi, adabiy til normalari va nutqning kommunikativ (aloqa uchun kerakli) fazilatlaridir. Nutq madaniyati nazariyasida til normasi markaziy tushunchadir.

Ўзбек тилшунослигининг ономастика соҳаси унинг бошқа соҳаларига нисбатан кейинроқ шаклланиб бошлаган. Умуман, ономастика тилдаги атоқли отларни ўрганувчи тилшуносликнинг бир бўлимидир. Ўзбек тилидаги атоқли отларнинг луғавий тизими ниҳоятда бой ва серқирра бўлиб, унинг айрим типлари монографик планда қониқарли даражада ўрганилган

Маънавиятни шакллантиришга бевосита таъсир қиладиган муҳим ҳаётий омиллардан бири - бу таълим тарбия тизимидир. Шунинг учун ҳам мустақилликнинг дастлабки йилларданоқ бутун мамлакат миқёсида таълим ва тарбия, илм-фан, касбҳунар ўргатиш тизимларини тубдан ислоҳ қилишга ниҳоятда катта зарурат сезила

Ислом Каримов мустақил Ўзбекистон давлатининг асосчиси, замонавий ўзбек нотиқлик санъатининг ёрқин намояндаси, атоқли давлат арбоби, моҳир сўз санъаткори, етук олим еди.

“O‘zbek tili amaliy grammatikasi” fani quyidagi masalalarni qamrab oladi: 1. Hozirgi o‘zbek adabiy tili, til sathlari va qonuniyatlari, adabiy merosimizni chuqur o‘rgatish asosida tilimizning boy imkoniyatlarini yoshlar ongiga singdirish. 2. Tildan to‘g‘ri va oqilona foydalanishga o‘rgatish. 3. Yoshlarni mustaqil fikr, keng tafakkur va erkin mushohada egasi qilib tarbiyalash. 4. Ularni muttasil kitob mutolaasiga odatlantirish, badiiy asarlar o‘qishga qiziqtirish, shu asosda ularning so‘z boyligini oshirish. 5. Talabalarning og‘zaki va yozma nutqini o‘stirish, ifoda imkoniyatlarini kengaytirish va savodxonlik darajasini oshirish. 6. Muloqot madaniyati va nutq tadbirkorligini tarkib toptirish va rivojlantirish. 7. Darsda qo‘yilgan muammolar yechimini izlashga o‘rgatish.

“Ona tili” darsliklaridagi mashq va topshiriqlarni tahlil qilish, darsliklar yaratishning huquqiy,konseptual asoslari, umumta‘lim maktablari uchun yangi avlod darsliklarining mazmunini o rganish, mavjud mashq va topshiriqlarni tahlil qilish, ularni to‗ldirish, yangilash, elektron dasturlar uchun elektron daftarlar yaratish texnologiyalarini o‗rganib chiqqan holda elektron mashq va topshiriqlar yaratish, mavzuga doir ilmiy-metodik tavsiyalar tayyorlashdan iborat.

O’quvchilarning dars va darsdan tashqari mashg’ulotlar jarayonida og’zaki nutq ko’nikma va malakalarini rivojlantirish usullarini aniqlash, pedagogika, psixologiya fanlari yutuqlariga tayangan holda o’zbek tili fonetikasini o’rgatishning o’ziga xos tizimini ishlab chiqishdan iborat.

Til birliklarining nutqiy vaziyat bilan bo’liq holda reallashuvchi pragmatik vazifalarini aniqlash muammosi yuzaga keldi. Dissertatsiyada mana shu muammo o’zbek xalq chevalaridagi ko‘makchilar va ularga vazifadosh kelishiklar misolida ilk bor tadqiq etilishi mavzuninng dolzarbligini belgilaydi.

Тадқиқотнинг мақсади ўзбек тилида вариантдош бирликларнинг меъѐрий чегарасини белгилаш, уларнинг нутқий қўлланиши ва услубий хусусиятларини аниқлашдан иборат.

Mamlakatimizning har tomonlama ham iqtisodiy-ijtimoiy, ham madaniy-ma’rifiy jihatdan yuksalishida yoshlarning o‘rni benihoya kattadir. Shuning uchun ham prezidentimiz bugungi kunda ta’lim, fan va adabiyot sohasida ko’plab o’zgarishlar va yangilanishlarni olib bormoqda